بررسی نقش مدیریت دانش در کارآفرینی سازمانی متخصصان علم اطلاعات شاغل در دانشگاه شیراز

توضیحات

               بررسی نقش مدیریت دانش در کارآفرینی سازمانی متخصصان علم اطلاعات شاغل در دانشگاه شیراز                                                                                                                                                                                                                                                                
فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                 صفحه
    
فصل اول: کلیات

1-1. مقدمه...................................................................................................................................................2
1-2. مسئله پژوهش ...................................................................................................................................3
1-3. اهمیت پژوهش...................................................................................................................................5
1-4. اهداف پژوهش...................................................................................................................................7
1-4-1. اهداف کلی پژوهش.....................................................................................................................7
1-4-2. اهداف فرعی پژوهش...................................................................................................................7

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1. مقدمه..................................................................................................................................................9
2-2. مباني نظري پژوهش.......................................................................................................................9
2-2-1. مدیریت دانش..............................................................................................................................9
2-2-1-1. زنجیره اطلاعات....................................................................................................................10
2-2-1-2. دسته بندی انواع دانش.......................................................................................................12
2-2-1-3. تعریف مدیریت دانش..................................................................................................13
2-2-1-4. تاریخچه مدیریت دانش..............................................................................................14
2-2-1-5. اهداف مدیریت دانش..................................................................................................15
2-2-1-6. نظریه¬های مدیریت دانش...........................................................................................17
2-2-1-7. الگوهای مدیریت دانش..............................................................................................18
2-2-1-8. مراحل مدیریت دانش................................................................................................26
2-2-1-9. فرایندهای اصلی مدیریت دانش در کتابخانه¬ها....................................................27
2-2-1-10. مؤلفه¬های مدیریت دانش.......................................................................................30
2-2-1-11. موانع مدیریت دانش...............................................................................................33
2-2-2. کارآفرینی سازمانی.................................................................................................................35
2-2-2-1. مفهوم کارآفرینی.......................................................................................................36
2-2-2-2. تاریخچه کارآفرینی...........................................................................................................36
2-2-2-3. تاریخچه کارآفرینی در ایران..........................................................................................39
2-2-2-4. تعاریف کارآفرینی سازمانی............................................................................................39
2-2-2-5. ضرورت و اهميت كارآفريني در سازمان.....................................................................40
2-2-2-6. نظریه¬های کارآفرینی.......................................................................................................41
2-2-2-7. ابعاد کارآفرینی سازمانی.................................................................................................42
2-2-2-8. ویژگی¬های کارآفرین.......................................................................................................44
2-2-2-9. موانع و محدودیت¬های کارآفرینی سازمانی................................................................45
2-3. پیشینه پژوهش..........................................................................................................................46
2-3-1. مقدمه......................................................................................................................................46
2-3-2. پژوهش¬های انجام شده در ایران........................................................................................46
2-3-2-1. مدیریت دانش...................................................................................................................46
2-3-2-2. کارآفرینی سازمانی..........................................................................................................52
2-3-3. پژوهش¬های انجام شده در خارج از ایران........................................................................54
2-3-3-1. مدیریت دانش..................................................................................................................54
2-3-3-2. کارآفرینی سازمانی.........................................................................................................59
2-3-4. جمع¬بندی...........................................................................................................................60
2-4. پرسش¬های پژوهش...............................................................................................................60
2-4-1. پرسش¬ اصلی......................................................................................................................60
2-4-2. پرسش¬های فرعی..............................................................................................................61
2-5. تعاریف مفهومی مفاهیم و متغیرها.....................................................................................62
2-6. تعاریف عملیاتی مفاهیم و متغیرها.....................................................................................64

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3-1. مقدمه....................................................................................................................................69
3-2. روش پژوهش.......................................................................................................................69
3-3. جامعه آماری و مشارکت کنندگان پژوهش..................................................................69
3-4. ابزار پژوهش........................................................................................................................71
3-4-1. پرسشنامه مدیریت دانش...........................................................................................72
3-4-1-1. روایی و پایایی پرسشنامه مدیریت دانش...........................................................72
3-4-2. پرسشنامه کارآفرینی سازمانی...................................................................................74
3-4-2-1. روایی و پایایی پرسشنامه کارآفرینی سازمانی..................................................74
3-5. نحوه اجرای پرسشنامه و جمع¬آوری داده ..................................................................76
3-6. روش¬ تجزیه و تحلیل داده¬ها..........................................................................................76

فصل چهارم: یافته¬های پژوهش

4-1. مقدمه................................................................................................................................78
4-2.یافته¬های توصیفی............................................................................................................78
4-3. بررسی رابطه بین متغیرهای مدیریت دانش و کارآفرینی سازمانی
بین متخصصان علم اطلاعات شاغل در کتابخانه¬های دانشگاه شیراز...................................80

4-4. بررسی رابطه بین مؤلفه¬های مدیریت دانش و ابعاد کارآفرینی سازمانی
بین متخصصان علم اطلاعات شاغل در کتابخانه¬های دانشگاه شیراز..................................80

4-4-1. بررسی رابطه بین مؤلفه "افراد" در مدیریت دانش با ابعاد هفت¬گانه
کارآفرینی سازمانی (سخت¬کوشی، مسئولیت پذیری و موفقیت،خطر¬پذیری،
نظارت درونی، خلاقیت، انعطاف¬پذیری، روایی کلامی،تحمل ابهام)....................................83

4-4-2. بررسی رابطه بین مؤلفه "فرهنگ" در مدیریت دانش با ابعاد هفت¬گانه
کارآفرینی سازمانی ( سخت¬کوشی، مسئولیت پذیری و موفقیت، خطر¬پذیری،
نظارت درونی، روایی کلامی، خلاقیت، انعطاف¬پذیری، تحمل ابهام)...................................84

4-4-3. بررسی رابطه بین مؤلفه "فرایند" در مدیریت دانش با ابعاد هفت¬گانه
کارآفرینی سازمانی (سخت¬کوشی، مسئولیت پذیری و موفقیت، خطر¬پذیری،
نظارت درونی،خلاقیت، انعطاف¬پذیری،روایی کلامی،تحمل ابهام)......................................86

4-4-4. بررسی رابطه بین مؤلفه "فن¬آوری" در مدیریت دانش با ابعاد هفت¬گانه
کارآفرینی سازمانی (سخت¬کوشی، مسئولیت پذیری و موفقیت، خطر¬پذیری،
نظارت درونی، خلاقیت، انعطاف¬پذیری،روایی کلامی،تحمل ابهام).....................................88

4-5. بررسی معنی¬داری تفاوت بین مهارت مدیریت دانش مردان وزنان.........................89

4-6. بررسی معنی¬داری تفاوت بین مهارت کارآفرینی سازمانی
مردان وزنان...................................................................................................................................90

4-7. بررسی معنی¬داری تفاوت مهارت مدیریت دانش متخصصان علم اطلاعات
با سوابق خدمت متفاوت...........................................................................................................90

4-8. بررسی معنی¬داری تفاوت مهارت کارآفرینی سازمانی متخصصان
علم اطلاعات با سوابق خدمت متفاوت...................................................................................91

4-9. بررسی معنی¬داری تفاوت مهارت مدیریت دانش متخصصان
علم اطلاعات با میزان تحصیلات متفاوت..............................................................................92

4-10. بررسی معنی¬داری تفاوت مهارت کارآفرینی سازمانی متخصصان
علم اطلاعات با میزان تحصیلات متفاوت.............................................................................93

فصل پنجم: بحث، نتایج، نتیجه¬گیری و پیشنهادها

5-1. مقدمه................................................................................................................................97
5-2.سؤال اول پژوهش............................................................................................................97
5-3. سؤال دوم پژوهش..........................................................................................................99
5-4. سؤال سوم پژوهش.......................................................................................................101
5-5. سؤال چهارم پژوهش...................................................................................................103
5-6. سؤال پنجم پژوهش.....................................................................................................105
5-7. سؤال ششم پژوهش....................................................................................................107
5-8. سؤال هفتم پژوهش....................................................................................................108
5-9. سؤال هشتم پژوهش...................................................................................................109
5-10. سؤال نهم پژوهش.....................................................................................................110
5-11. سؤال دهم پژوهش...................................................................................................111
5-12. سؤال یازدهم پژوهش.................................................................................................112
5-13.نتایج پژوهش.................................................................................................................113
5-14. نتیجه گیری.................................................................................................................114
5-15. پیشنهادهای پژوهش.................................................................................................115
5-15-1. پیشنهادهای عملی................................................................................................115
5-15-2. پیشنهادهای نظری...............................................................................................115
5-16. محدودیت¬های پژوهش.............................................................................................116
5-17. منابع پژوهش..............................................................................................................117
5-17-1. منابع فارسی..........................................................................................................117
5-17-2. منابع انگلیسی.......................................................................................................123

پیوست

1. پرسشنامه کارآفرینی سازمانی هومن (1380)..........................................................129
2. پرسشنامه مدیریت دانش نیر (1390)........................................................................133







فهرست جدول¬ها

عنوان                                                                                                      صفحه

جدول 2-1- مؤلفه¬های مدیریت دانش..................................................................................30
جدول3-1- توزیع آزمودنی¬ها بر حسب جنسیت................................................................70
جدول3-2- توزیع آزمودنی¬ها بر حسب سابقه خدمت.......................................................70
جدول3-3-توزیع آزمودنی¬ها بر حسب میزان تحصیلات..................................................71
جدول 3- 4- میزان ضریب آلفای کرونباخ مؤلفه¬های مدیریت دانش............................73
جدول 3-5- میزان ضریب آلفای کرونباخ مؤلفه¬های مدیریت دانش.............................73
جدول 3- 6- میزان ضریب آلفای کرونباخ ابعاد کارآفرینی سازمانی.............................74
جدول 3- 7- میزان ضریب آلفای کرونباخ ابعاد کارآفرینی سازمانی............................75
جدول 4-1- آماره¬های توصیفی مربوط به متغیرها...........................................................79
جدول 4-2- نتایج محاسبه رابطه بین مدیریت دانش و کارآفرینی سازمانی..............80
جدول 4-3- ماتریس همبستگی بین متغیرها...................................................................81

جدول 4-4- رابطه بین مؤلفه "افراد" در مدیریت دانش
با کارآفرینی سازمانی...............................................................................................................83



جدول 4- 5- نتایج آزمون همبستگی بین متغیر افراد در مدیریت دانش
با ابعاد هفت¬گانه کارآفرینی سازمانی...................................................................................83


جدول 4- 6- رابطه مؤلفه "فرهنگ " در مدیریت دانش
با کارآفرینی سازمانی.........................................................................................................84

جدول 4- 7- نتایج آزمون همبستگی بین متغیر فرهنگ در مدیریت دانش
با ابعاد هفت¬گانه کارآفرینی سازمانی.............................................................................85

جدول 4- 8- رابطه مؤلفه " فرایند " در مدیریت دانش
با کارآفرینی سازمانی........................................................................................................86

جدول 4- 9- نتایج آزمون همبستگی بین متغیر فرایند در مدیریت دانش
با ابعاد هفت¬گانه کارآفرینی سازمانی............................................................................87


جدول 4- 10- رابطه مؤلفه " فن¬آوری " در مدیریت دانش
با کارآفرینی سازمانی......................................................................................................88

جدول 4- 11- نتایج آزمون همبستگی بین متغیر فراینددر مدیریت دانش
با ابعاد هفت¬گانه کارآفرینی سازمانی..........................................................................88
جدول 4- 12- مقایسه میانگین مدیریت دانش با توجه به جنسیت..................89
جدول 4- 13- مقایسه میانگین کارآفرینی سازمانی با توجه به جنسیت.........90

جدول 4- 14- مقایسه میانگین مدیریت دانش در بین متخصصان
علم اطلاعات بر حسب سابقه خدمت........................................................................91

جدول 4- 15-  نتیجه تحلیل واریانس یک طرفه مقایسه تفاوت
مدیریت دانش بر حسب سابقه خدمت....................................................................91
جدول 4- 16- مقایسه میانگین کارآفرینی سازمانیدر بین متخصصان
علم اطلاعات بر حسب سابقه خدمت........................................................................92

جدول 4- 17- نتیجه تحلیل واریانس یک طرفه برای کارآفرینی سازمانی
بر حسب سابقه خدمت ...............................................................................................92

جدول 4- 18-  مقایسه میانگین مدیریت دانش در بین متخصصان
علم اطلاعات بر حسب میزان تحصیلات..................................................................93

جدول 4- 19- نتیجه تحلیل واریانس یک طرفه برای مدیریت دانش
بر حسب میزان تحصیلات..........................................................................................93

جدول 4- 20- مقایسه میانگین کارآفرینی سازمانی در بین متخصصان
علم اطلاعات بر حسب میزان تحصیلات.................................................................94

جدول 4- 21- نتیجه تحلیل واریانس یک طرفه برای کارآفرینی سازمانی
بر حسب میزان تحصیلات..........................................................................................94

جدول 4-22- نتیجه آزمون تعقیبی توکی.............................................................95

فهرست شکل¬ها


عنوان                                                                                                        صفحه

شکل2-1- الگوی حلزونی مدیریت دانش نوناکا و تاکوچی.................................................21
شکل2-2- الگوی پایه های ساختمان مدیریت دانش..........................................................24


فصل اول

1-1.¬ مقدمه
در گذشته نه چندان دور، قدرت و مزیت رقابتی یک سازمان یا یک جامعه انسانی، دسترسی بیش¬تر به منابع مادی محسوب می¬شد. اما اکنون شرایط به کلی متحول شده و در حال حاضر اصلی¬ترین مزیت رقابتی برای سازمان¬ها، توان آن¬ها در مدیریت دانش محسوب می¬شود. عمده¬ترین سرمایه¬های سازمان¬های تولیدی و خدماتی عصر حاضر، دانش است که به آن دسترسی دارند (خوانساری، 1384) .
مدیریت دانش سبب دست¬یابی به تجارب، دانش و مهارت¬هایی می¬شود که در مجموع توانایی¬های جدید، قدرت اجرای عملیات بیش¬تر، تشویق خلاقیت و نوآوری، شیوه به کار بردن بهتر دانش موجود سازمان و استفاده بهتر از دانش در فرآیند تجارت روز به روز را در سازمان ایجاد می¬کند (هاسکل ، 2010) .
از عمده¬ترین جریان¬های حاکم بر حیات بشری در آغاز هزاره سوم میلادی فرآیند کارآفرینی و خلاقیت است که اساس و بستر¬ساز تغییر و تحول و دگرگونی است. کارآفرینان موجب می¬شوند تا سازمانی از سازمان-های دیگر پیشی بگیرد و کشوری نسبت به کشورهای دیگر به نحو چشمگیر پیشرفت نماید و مسلماً با توجه به پیچیده شدن سازمان¬ها، رشد فن¬آوری، نو و بدیع بودن علم سازمان¬ها، مدیران به طور روز افزون تلاش می-کنند، دریابند چگونه سازمان¬های خود را کارآفرین و خلاق سازند تا باعث رشد و موفقیت سازمان¬هایشان شوند، زیرا اگر اندیشه نو وارد سازمان شود رو به زوال می¬روند. در واقع برای سازمان¬های امروز خلاقیت و کارآفرینی هر کدام به مثابه پله¬های نردبان ترقی هستند که باید با آگاهی کامل و موفقیت طی شوند (فرهنگی و صفرزاده، 1386) .