اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری بر میزان اضطراب کودکان مبتلا به سرطان

توضیحات

       اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری بر میزان اضطراب کودکان مبتلا به سرطان


چکیده

مقدمه: پیشرفت ها در فناوری تشخیص و درمان، سبب بهبود در پیش اگهی اطفال مبتلا به سرطان شده است. هرچند که این پیشرفت ها با افزایش تعداد عوارض جانبی و نیز تشدید رنج حاصل از آن ها همراه بوده است. در حقیقت، تقریباً هر جنبه از اقدامات تشخیصی، درمانی و بازتوانی منجر به درد و پریشانی قابل توجهی می شود. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بازی درمانی شناختی رفتاری در کاهش اضطراب کودکان مبتلا به سرطان انجام گرفته است.

روش: پژوهش حاضر از نوع طرح های نیمه آزمایشی است و از میان روش های آماری، آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر برای تحلیل داده ها استفاده شده است. از میان جامعه در دسترس این پژوهش 10 کودک مبتلا به سرطان که وضعیت عمومی آن ها اجازه شرکت در پژوهش را بدان ها می داد از میان کودکان مبتلا به سرطان بیمارستان شفا واقع در شهر اهواز توسط تیم پزشکی معرفی شده و با استفاده از روش های قرعه کشی(گمارش به شیوه تصادفی ساده) 5 نفر آن ها در گروه آزمایش و 5 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. پیش از شروع مداخله اضطراب کودکان توسط آزمون اضطراب زانک مورد سنجش قرار گرفت و بعد از 8 جلسه مداخله، مجدداً در مرحله پس آزمون و یک و نیم ماه بعد از آن در مرحله پیگیری اضطراب کودکان توسط آزمون زانک مورد ارزیابی قرار داده شد.

یافته ها: یافته های این پژوهش نشان دادند استفاده از بازی درمانی شناختی رفتاری در کاهش اضطراب کودکان مبتلا به سرطان می تواند موثر باشد. بطوریکه تفاوت نمرات "پس آزمون با پیش آزمون" و تفاوت "نمرات پیگیری با پیش آزمون" یعنی اثرات کوتاه مدت و بلند مدت مداخله هر دو برای گروه آزمایشی معنادار بودند اما برای گروه کنترل این مقادیر معنادار نبودند.

نتیجه گیری: بازی درمانی شناختی رفتاری در کاهش اضطراب کودکان مبتلا به سرطان که تحت درمان های شیمیایی قرار دارند، موثر است؛ لذا پیشنهاد می شود در این اقدامات دردناک، جهت مدیریت اضطراب و پریشانی کودک از مداخلات بازی درمانی شناختی رفتاری استفاده شود.

کلید واژه: بازی درمانی شناختی رفتاری- کودکان مبتلا به سرطان- میزان اضطراب
فهرست مطالب
عنوان                                                    صفحه
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1. مقدمه    2
1-2. بیان مساله    5
1-3. اهمیت و ضرورت پژوهش    6
1-4. اهداف پژوهش    7
1-5. فرضیه ی پژوهش    8
1-6. تعریف نظری و عملی مفاهیم    8
فصل دوم: مروری بر ادبیات پژوهش(پیشینه نظری و تجربی پژوهش)
2-1. سرطان کودک    11
2-2. اضطراب بیمارستانی در کودکان    12
2-3. مروری بر مداخلات رفتاری برای کودکان مبتلا به سرطان    13
2-3-1. عوامل موثر در واکنش های کودکان    16
2-3-2. رویه های استرس زای تشخیص و درمان و نقش مداخلات رفتاری    18
2-3-4. عوارض جانبی درمان و مداخلات رفتاری    19
2-3-5. تنظیم مجدد بعد از درمان و مداخلات رفتاری    21
2-4. بازی درمانی شناختی رفتاری    22
2-4-1. مروری بر شکل گیری CBPT    22
2-4-2. پیشنه های نظری برای CBPT    25
2-4-3. فرایند ارزیابی کودک در بازی درمانی شناختی-رفتاری    26
2-4-4. مداخله در CBPT    27
2-4-4-1. شرح برخی از فنون رفتاری و شناختی بهنگام مداخله    27
2-5. پیشیه تجربی پژوهش    32
2-5-1. پژوهش های خارجی    32
2-5-2. پژوهش ها در داخل کشور    36
2-6. جمع بندی    39
فصل سوم: روش اجرای پژوهش
3-1. روش تحقیق    43
3-2. جامعه آماری    43
3-3. نمونه تحقیق    43
3-4. روش نمونه گیری    44
3-5. معیارهای انتخاب گروه    44
3-6. ابزار پژوهش    44
3-7. فرآیند  اجرای پژوهش    45
3-8. روش گرد آوری اطلاعات    47
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1. تحلیل توصیفی    49
4-2. تحلیل استنباطی    50
4-3. جمع بندی یافته ها    55
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5-1. بررسی فرضیه اصلی پژوهش    58
5-1-1. «بازی درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری بر میزان اضطراب کودکان مبتلا به سرطان 4 تا 8 ساله تاثیر دارد.»    58
5-1-2. تبیین نتایج پژوهش    59
5-2. بحث و نتیجه گیری    62
5-3. محدودیت های تحقیق    63
5-4. پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده    64
منابع
منابع فارسی    67
منابع غیرفارسی    69
 
فهرست جداول
عنوان                                                    صفحه
جدول1-2.چکیده مداخلات رفتاری در رهایی از اضطراب و پریشانی (برگرفته از رد، مونتگومری، دو-هامیل، 2001)    33
جدول 2-3. طرح جلسات درمانی    46
جدول 3-3. دیاگرام طرح تحقیق    43
جدول 2-4. شاخص های میانگین، انحراف معیار، و دامنه نمرات در پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری  در دو گروه آزمایش و کنترل    49
جدول 3-4.  آزمون آنوا با اندازه گیری های مکرر    50
جدول 4-4. ماتریس همبستگی نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری    52
جدول 5-4. ماتریس کوواریانس نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگری    52
جدول 6-4.  ماتریس بررسی چند اثری برای کوواریانس درون آزمودنی ساختار نایافته xtmixed    52
جدول 7-4. آزمون اثر تعاملی (درجه آزادی چندگانه)    53
جدول 8-4.  اثر تعاملی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با مداخله    54
جدول 9-4.مقایسه دوبه‌دو میان نمرات مراتب مختلف آزمون در گروه آزمایش    54
جدول 10-4.مقایسه دوبه‌دو میان نمرات مراتب مختلف آزمون در گروه کنترل    55
جدول 11-4.میانگین و انحراف معیار گروه ها در پرسشنامه اضطراب زانک    55
جدول 12-4.آزمون contrast و simple effect برای مقایسه تفاوت های معنادار میانگین ها    56
شکل 1-4.نیمرخ نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری برای گروه های آزمایش و کنترل    50